وقتی به ابتدای خیابان سپه می‌رسی، یک آگهی که به تیر چراغ برق خورده
است توجه‌ات را جلب می‌کند. آموزش مداحی زیرنظر اساتید مجرب با قیمت
استثنایی ! به شماره تماس روی آگهی که زنگ می‌زنی آدرس حسینیه‌ای را می‌دهد
در همان حوالی. ماجرا به دو ماه قبل باز می‌گردد.
زمانی‌که هنوز بوی محرم در کوچه‌های شهر نپیچیده بود. می‌گوید دوست دارد مداح شود تا بتواند ده روز
محرم
را در هیات خودشان بخواند. می‌گوید رقابت برای مداح شدن در محله‌شان آنقدر
بالاست که همین که بتواند یک شب حسابی شور بر پا کند دیگر مطمئن خواهد بود
مداح ثابت تکیه‌شان می‌شود. کلاس‌های مداحی را از طریق آگهی‌هایی که در
محله منتشر می‌شود پیدا کرده است.
محمدرضا مثل تمام همسن و سالان خود این روزها اگرچه از آموخته‌های خودش در کلاس‌های
مداحی دارد استفاده می‌کند اما برای رسیدن به این صدا حسابی خرج کرده است.
احمد
اما منتظر است از این کلاس‌ها بالاتر قدم بگذارد و برای مداح‌شدن به
کلاس‌های مداح‌های مطرح کشور برود. «حاج محمود کریمی و حاج سعید حدادیان را
خیلی دوست دارم. یکی از آرزوهایم این است که بتوانم جلوی این دو بخوانم و
آنها تاییدم کنند. من فکر نمی‌کنم باید از مداحی پول درآورد. ولی اگر کسی
هم پیدا شود که پولی در جیبم بگذارد بدم نمی‌آید.»
شاید تب
مداحی به همین ده بیست روز محرم ختم شود اما هستند جوانانی که دوست دارند
صدایشان را برای خواندن در مجالس مذهبی پخته و آماده کنند.
صدای شش دانگ و دانستن ردیف‌های آوازی نخستین شرط مداح شدن است
حاج
غلامرضا سازگار از مداحان قدیمی تهران که در بازار تهران هر ساله مراسم
نوحه‌خوانی برگزار می‌کند، شرط اصلی مداح‌شدن را سه چیز می‌داند: شخصی که
در ابتدای مسیر آموزش مداحی قرار می‌گیرد شاید به جهت نبود برنامه‌ای مشخص
دچار سردرگمی شود وعلت اصلی آن در ندانستن جواب سه چیز است. چه بخوانیم ؟
از کجا بخوانیم؟ چگونه بخوانیم؟
او در توضیح اینکه یک مداح
باید چه چیز بخواند و از شعر چه چیزی را بلد باشد، می‌گوید: به‌طور خلاصه
یک مداح باید برای مداحی مطالبی از قبیل شعر آشنایی با تاریخ ومعارف
زندگانی اهل بیت مقتل وکرامت را دارا باشد.
اصولا یک مداح بر
فرض اگر بنا باشد یک ساعت مداحی کند مثلا برای شهادت حضرت زهرا(س)، ابتدا
باید یک رباعی صلوات بخواند سپس یک غزل امام زمان بعد از آن یک قصیده یا
مثنوی در مدح بی‌بی که درحین خواندن قصیده یک کرامتی از بی‌بی که معمولا
متناسب با معنی یکی از ابیات قصیده است، بخواند وسپس یک غزل مصیبت وبعد
روضه و زبان‌حال وسپس یک نوحه واحد شور... این یک منبر کامل است. بگذریم از
اینکه در زمان ما بعضی‌ها توان خواندن خیلی از اینها را ندارند و صرفا به
خواندن شور و نوحه اکتفا کرده‌اند که البته به این افراد نمی‌توان مداح گفت
چون10 درصد از اصل مداحی را بیشتر به‌کار نمی‌برند.
وی
کتاب‌های شعر در حوزه مدیحه‌سرایی را محدود می‌داند که دست مداح را برای
پیدا کردن شعر مناسب می‌بندد اما اینکه از کجا بخوانیم و این مطالب را از
کجا به دست آوریم بحمدالله مداحان امروزه فقر شعری وتاریخی و... ندارند چرا
که برای یک مداح 4 جلد نخل میثم اینجانب یا دواوین استاد موید شفق و...
همچنین شعرای جوان مانند آقای لطیفیان و... کفایت می‌کند. همچنین در شناخت
معارف مقتل وکرامت کتب فراوانی وجود دارد ازقبیل: منتهی الآمال، سحاب رحمت،
از مدینه تا مدینه و همچنین کتب کرامات مانند کرامات الحسین و...
چه کنیم که صدایمان صاف بماند
یک
مداح باید برای اینکه همیشه در اوج بماند، باید مثل یک خواننده حرفه‌ای
تمام مسائل را مراعات کند. غلامرضا سازگار در این باره می‌گوید: گرفتگی صدا
در امر مقدس مداحی یک عامل طبیعی است که براثر عوامل مختلف برخواننده عارض
می‌شود. عواملی مانند سرماخوردگی، داد زدن بیجا، خواندن زیاد، استرس،
خوردن چیزهایی که برروی حنجره اثر می‌گذارد، استعمال دخانیات و... که نباید
توسط مداح صورت بپذیرد.
هر مجلس یک صدایی را می‌طلبد
یک
مداح باید بداند برای هر مجلسی چه چیزی بخواند. مولودی‌خوانی با روضه
خواندن در محرم و باقی مجالس فرق می‌کند، به‌طور اجمال هرگونه مجلسی نوع و
وقت چینش و ترتیب شعری جداگانه‌ای را می‌طلبد. مثلاخواندن در هیات با مجلس
ترحیم فرق بسیاری دارد. مجالس ترحیم و ولادت‌ها و شهادت‌ها و مجالس عروسی
هر کدام نوعی از خواندن را می‌طلبد که باید بر اساس همان سبک بخواند.
منبع :
parsine